Dündar Uğurlu “Kuşbaz”

Ancient postman/Kadim postacı

İlk evcileştirilen hayvanlardan biri de  güvercinler.  Başta haberleşme olmak üzere farklı amaçlarla kullanıldı. Güvercinler halk arasında saflığın, aile bağlarının,  masumiyetin ve barışın sembolü olarak görülür.

Güvercinler dini açıdan da kutsal kabul edilir. İnanışa göre Nuh peygamber tufan sırasında suların çekilip çekilmediğini öğrenmek için güvercini görevlendirir.  Güvercin suların çekildiğini gagasında bir zeytin dalıyla gelerek müjdeler. Hatta güvercinlerin ölen masum insanların yeryüzünde dolaşan ruhları olduğuna bile inanılır.  Güvercinlere yönelik bu anlatılar Sümerlere kadar uzanır.

Diyarbakır’da güvercin besleme çok eskiye dayanır. Yerli güvercin türlerinin fazla olması da bununla açıklanır.   Günümüzde güvercin besleme bir hobi olarak görüldüğü gibi ticari ve ekonomik yönünü de vardır. Özellikle Bağlar semtinde olmak üzere çok sayıda güvercin ve güvercin malzemeleri satan dükkân  vardır.  Güvercinler ihale dedikleri yöntemle  kuşbazlar kıraathanelerinde alınıp satılmaktadır.  İhale   aslında bir tür açık artırımdır.   Güvercinlerle ilgilenen  farklı  yaşlarda kuş besleyicisine  rastlamak mümkündür. Güvercinler genellikle çatısız düz  damlarda kurulan ve Pin denilen kümeslerde beslenir. Pinin yeri güvenli değilse damda pinin yanında birde köpek kulübesi yapılarak Pinin güvenliği köpekler tarafından sağlanır.

Diyarbakır’da kökleri çok eskiye dayanan   posta güvercinleri yarışması hala devam etmektedir.  Her yıl Nisan ayı ile başlayıp Mayıs ayında son bulan ve farklı parkurlarda yapılan yarışmada kazananlara ödülleri verilir. Güvercinler bir gün öncesinden sepetler içinde araçla götürülür.  Varış yerinde menzile göre bir süre dinlendirilerek sabah güneş doğuşuyla bırakılır. Buna   “güvercin dökümü” denilir.